Lezing Canon van Nederland

Op uitnodiging van Heemkundekring De Kleine Meijerij verzorgt dr. Marjan de Groot op maandag 11 april 2022 een lezing over de in 2020 herijkte Canon van Nederland. De lezing wordt gehouden in De Voorhof, het ontmoetingscentrum van de Protestantse gemeente aan de Kerkstraat 64 te Oisterwijk en begint om 20.30 uur.

In haar lezing besteedt Dr. Marjan de Groot-Reuvekamp aandacht aan de totstandkoming van de canon en het recente proces van de herijking, met aandacht voor de volgende hoofdpunten:

• Vijftig vensters en zeven hoofdlijnen
• Tien nieuwe vensters
• Meer balans op het gebied van meerstemmigheid, gender, diversiteit, internationaal perspectief en regionale spreiding
• Oog voor didactische bruikbaarheid in het primair onderwijs en onderbouw voortgezet onderwijs
• Een vernieuwde wandkaart en herziene vensterteksten op drie leesniveaus, zie canonvannederland.nl

Tot slot besteedt zij aandacht aan het belang van regiocanons.

Het onderwerp sluit ook mooi aan bij het streven van de Stichting Canon Oisterwijk om de eerder mede door onze kring in het leven geroepen Canon van Oisterwijk te voorzien van aanvullende onderwerpen. Daarover kunt u meer vinden op de website https://canonoisterwijk.nl. Ook aan de Canon van Esch zal aandacht besteed worden (www.canonvanesch.com)
Dr. Marjan de Groot-Reuvekamp was lid van de werkgroep ter Herijking van de Canon van Nederland en is bestuurslid van de Canonstichting. Zij verzorgt nascholing voor lerarenopleiders over de Canon en zij is actief binnen een werkgroep voor de ontwikkeling van de Canon van ‘s-Hertogenbosch in samenwerking met Erfgoed ‘s-Hertogenbosch. Voorheen was Marjan werkzaam als docent geschiedenis en didactiek bij Fontys Hogeschool voor Kind en Educatie. Zij is medeauteur van het boek “Geschiedenis & Samenleving, Kennisbasis Inhoud en Didactiek” voor pabostudenten. 

Momenteel neemt Marjan via de Universiteit van Amsterdam deel aan een landelijk onderzoek naar leerresultaten voor geschiedenis en aardrijkskunde van leerlingen in groep 8.

Marjan was en is actief als bestuurslid en ambassadeur voor de VGN (Vereniging van Docenten voor Geschiedenis en Staatsinrichting in Nederland) en EUROCLIO (de Europese vereniging voor geschiedenisonderwijs en erfgoededucatie). Ze verzorgt lezingen en presentaties over geschiedenisonderwijs in een nationale en internationale (wetenschappelijke) context. Ze promoveerde op onderzoek naar het bevorderen van historisch tijdsbesef bij leerlingen in het basisonderwijs, zie https://www.historischtijdsbesef.nl/

Toegang voor de leden is gratis. Niet-leden vragen wij een bijdrage van € 4,00 per persoon.

De historie van Esch. De glimlach van Brabant

Van 2 april tot en met 17 juli 2022 organiseert Museum Boxtel de expositie ‘Historie van Esch’. Deze expositie was voorzien in 2021 naar aanleiding van de samenvoeging van Esch en Boxtel per 1 januari 2021. Door corona kon die in 2021 helaas niet doorgaan en is besloten om de expositie te verplaatsen naar 2022. Op zaterdag 2 april van het openingsweekend worden bezoekers  getrakteerd op een gratis glas bier bij wijze van verbroedering tussen Esch en Boxtel.

 De expositie is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de Heemkundekring De Kleine Meierij. Een werkgroep heeft veel werk gestoken in de totstandkoming van de expositie met als basis de Canon van Esch. De Canon vertelt de geschiedenis van Esch van préhistorie tot heden aan de hand van 39 thema’s die typerend zijn voor Esch, waaronder natuurlijk de Romeinse vondsten. De expositie laat zien dat invloeden van religies en machthebbers op de van oorsprong agrarische gemeenschap in de loop der tijd bestuurlijk en inhoudelijk vorm hebben gekregen in diverse instellingen en gebouwen met een rijke historie zoals de kerk, nijverheid, onderwijs en zorg. Ook de verbroederingsfeesten als het jaarlijkse Bierpompfeest, het Essche Boeltje en Friends of Europe Esch komen aan bod. Dat alles wordt gepresenteerd met foto’s en objecten, die in bruikleen zijn gegeven door welwillende Esschenaren en Essche verenigingen. Ook het Noordbrabants Museum, het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), de Gemeente Boxtel en het Provinciaal Depot Bodemvondsten Noord-Brabant hebben hun steentje bijgedragen. Kortom een unieke verzameling aan objecten, die een bezoek aan de expositie meer dan waard is.

De expositie loopt van 2 april tot en met 17 juli 2022. Iedere bezoeker krijgt de Canon van Esch in een handzaam formaat gratis mee naar huis.  Entree voor de expositie is € 4,00 (gratis met museumkaart). Voor kinderen vanaf  12 jaar € 2,00. Kinderen tot 12 jaar hebben gratis toegang.  MUBO is open op zaterdag en zondag van 13-17 uur.

Tijdens de looptijd van de expositie staan drie lezingen geprogrammeerd. De eerste op zondag 24 april 2022 om 11.15 uur door Ruud van Nooijen over “Mijn grootvader was 30 jaar veldwachter in Esch’. De tweede lezing staat geprogrammeerd op zondag 15 mei 2022 om 11.15 uur door Boy Scholtze over het gedachtengoed van ‘Friends of Europe Esch’. De derde lezing vindt plaats op zondag 10 juli 2022 om 11.15 uur door historicus Dirk Paagman over ‘de Romeinse opgravingen in Esch’.

Ook kan men zich inschrijven voor een wandeling naar Esch en terug op 9 april of 21 mei. De wandeling start bij MUBO om 11.30 uur, duurt circa 3 uur. Onderweg vertellen de gidsen Marina van Dalen en Theo van Dooren over bezienswaardigheden en halverwege is een kleine pauze ingelast in ‘Ons Café’ in Esch. Vóór de start van de tocht bent u vanaf 10.30 uur al welkom in MUBO voor een kop koffie en een rondleiding door de expositie. Aanmelden voor de lezingen en/of de wandeling is verplicht en kan nu al op Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 06-16041898. Kosten voor een lezing of wandeling zijn € 5,00 (met museumkaart € 2,00).

Nieuwsflits 2022 #01

Het nieuwe jaar is weer begonnen en in deze eerste Nieuwsflits van 2022 weer enkele actuele berichtjes.
* Lezing over Hendrik Verhees 16 februari in Esch
Deze lezing zal gehouden worden op woensdagavond 16 februari aanstaande in De Es, Dorpsstraat te Esch, aanvang 20.00 uur. Ruud van Nooijen ons dan meer vertellen over deze markante figuur. Zie ook het bericht in onze Achterkantjes van december jl. Denkt u aan uw coronatoegangsbewijs en het inachtnemen van de andere geldende corona-maatregelen.
* Algemene Ledenvergadering 4 april
In tegenstelling tot wat in de laatste Achterkantjes staat zal onze jaarvergadering gehouden worden op maandag 4 april, zoals gebruikelijk in de Voorhof te Oisterwijk. Aansluitend om ca. 20.30 uur de lezing van Marjan de Groot over de Canon van Nederland.
* Colleges natuur- en landschapshistorie Nederland
Bioloog en oud-docent geografie Kees Boele geeft zes colleges over Nederlandse landschappen samengesteld en geeft. In elk college staat één oer-Nederlands landschap centraal en leert u meer over de planten en dieren (biologie) en de tijd (cultuurhistorie). De lezing van het Nederlandse landschap begint aan de kust, daarna volgen de zeekleigebieden, het veen, de rivieren, hogere zandgronden en tot slot het Limburgse heuvelland. De lesstof komt enorm goed van pas, wanneer u er in eigen land op uit gaat. Opgeven kan op de website van de Vrije Academie.
* Nieuwsbrief AWN afdeling Midden-Brabant
Hebt u interesse in Archeologie dan biedt de Nieuwsbrief van de Nederlandse Archeologie Vereniging Afdeling Midden-Brabant van de AWN weer diverse mooie activiteiten. 
* Cursus Vrijwilligers en de Omgevingswet
kennis van de nieuwe Omgevingswet is van groot belang in het kader van het behartigen van de belangen van erfgoed. Op 18 februari 2022 organiseren Heemschut, AWN Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie en Stichting de Brabantse Boerderij daarom het eerste deel van de cursus Vrijwilligers en de Omgevingswet. U kunt zich hiervoor opgeven via de website van Erfgoed Brabant.
* Boekuitgave 'Struikelstenen in Oisterwijk'
Op 28 januari verscheen het boek 'Struikelstenen in Oisterwijk. Het verleden herdenken met het oog op de toekomst'. Peter Slingerland belicht het project van de 23 struikelstenen die in Oisterwijk gelegd zijn voor de 23 Joodse inwoners die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd naar concentratiekampen en aldaar zijn vermoord. Het mooie boek is te bestellen via de website van de Stichting Kwartier van Oisterwijk. De prijs is € 15,00. Leden van onze kring kunnen het bij bestelling via de website of afhalen bij het heemcentrum verkriigen voor de ledenprijs van € 13,50. Er is een speciale aanbieding wanneer u dit boek via deze website koopt samen met het boek Vervolgd en vergeten over Joden in Oisterwijk in de jaren 1933-1945 en/of het boek Pinkas en memorboek van de Joodse gemeente in Oisterwijk.

Struikelstenen in Oisterwijk. Het verleden herdenken met het oog op de toekomst

Dat is de titel van het nieuwe boek dat vrijdag 28 januari aanstaande verschijnt, de dag na de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust. Het vertelt het indrukwekkende verhaal achter de 23 struikelstenen die in de jaren 2019-2021 in Oisterwijk zijn gelegd ter herinnering aan de Joodse inwoners die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit Oisterwijk zijn weggevoerd en in concentratiekampen zijn vermoord. Oisterwijker Peter Slingerland schreef het 144 pagina’s tellende boek en Stichting Het Kwartier van Oisterwijk gaf het uit.

Vanaf 1740 wonen er al Joden in Oisterwijk. In de negentiende eeuw trekken de meesten echter naar de grote steden. In de jaren dertig van de vorige eeuw neemt hun aantal weer toe. Sommigen van hen werken op de lederfabriek van de Joodse eigenaren Adler en Oppenheimer. Nadat Hitler in 1933 in Duitsland aan de macht komt en het toenemend antisemitisme het leven voor de Joden steeds moeilijker maakt, ontvlucht een groeiende groep Joden Duitsland. Een aantal van hen vestigt zich in Oisterwijk. In mei 1940 begint voor Nederland de Tweede Wereldoorlog. Het land wordt bezet door de Duitsers en daarmee begint tevens de vervolging van Joodse inwoners. Een aantal van hen duikt onder. Ook in Oisterwijk verblijven gedurende de oorlogsjaren Joodse onderduikers. De arm van de bezetter reikt echter ver en uiteindelijk zijn in Oisterwijk 23 Joodse mensen door de nazi’s opgepakt, gedeporteerd en in een concentratiekamp om het leven gebracht. In 2019 en 2021 zijn in Oisterwijk 23 struikelstenen gelegd voor de huizen waar deze Joodse mensen woonden of ondergedoken zaten. Door het leggen van de struikelstenen en de verhalen en foto’s in dit boek krijgen de 23 slachtoffers weer een naam en een gezicht, opdat we hen niet vergeten. Wie waren deze Joden eigenlijk voor wie een struikelsteen is gelegd? Hoe kwamen ze in Oisterwijk? Wat is hun levensverhaal? Allemaal vragen waarop de auteur na uitgebreid onderzoek in dit boek een antwoord probeert te geven.

Het boek, voorzien van een voorwoord van Hoogleraar Cultuur in Brabant aan Tilburg University prof. dr. A-J Bijsterveld, begint met een beschrijving van de Joodse gemeenschap in Oisterwijk en het lot van de Joden in Oisterwijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het volgende hoofdstuk gaat over de Lederfabriek waar relatief veel Joden werkzaam waren. Kern van deze publicatie vormt het hoofdstuk waarin de 23 Joodse oorlogsslachtoffers voor wie de struikelstenen geplaatst zijn beschreven worden. In een volgend hoofdstuk het begrip ‘struikelsteen’ nader toegelicht en wordt een impressie gegeven van de plaatsingsplechtigheden in 2019 en 2021. De uitgave sluit met een beknopt overzicht van de concentratiekampen waarin de Joodse slachtoffers uit Oisterwijk gevangen hebben gezeten en/of zijn omgebracht.

Peter Slingerland (1952) studeerde sociologie. Hij was tot zijn pensionering werkzaam binnen de gezondheidszorg. Hij is bestuurslid van de Stichting Behoud Joodse begraafplaats Oisterwijk en verricht hiervoor archiefonderzoek. Sinds 2017 is hij lid van de Werkgroep Struikelstenen Oisterwijk. Hij heeft zich binnen deze werkgroep toegelegd op het opsporen van familieleden en nabestaanden van de slachtoffers.

Vanaf vrijdagmiddag 28 januari is het boek voor € 15,00 verkrijgbaar bij Boekehandel Oisterwijk, Bruna Oisterwijk, Novy van Wezel in Moergestel, het Heemcentrum van De Kleine Meijerij in Haaren en via de website Kwartier van Oisterwijk. Het ISBN is 978-90-832014-0-5.